Akvaryum Aydınlatma Nasıl Olmalı

Özellikle bitki akvaryumlarında akvaryum aydınlatma konusu bana göre en fazla yatırım yapılacak alandır. Akvaryumu kurarken hepimizin kafa yorduğu konulardan birisi olan akvaryum aydınlatma türlerine, lamba çeşitlerine bu videoda açıklık getirmeye çalıştım. En azından bu videoyu izledikten sonra akvaryum bitkilerinin hangi dalga boylarında daha fazla fotosentez yaptığını öğrenecek kadar alt yapıya sahip olacaksınız. Sizler için hazırlanan bu sayfada akvaryum aydınlatma nasıl olmalı aramasına yanıtlar bulabilirsiniz.

Akvaryum aydınlatma için para harcarken cimrilik yapmayın

Bitki akvaryumlarının en önemli ekipmanı aydınlatma ekipmanıdır. Çünkü aydınlatma yani ışık olmadığı sürece bitkiler fotosentez yapamaz ve gelişim gösteremez. Dolayısıyla en kilit parça aydınlatma sistemidir. Bana göre cimrilik yapılmaması gereken bir alan. Yani her şeyi alıyoruz aydınlatmaya gelince “ya çok pahalı” diyoruz. Bu olmaz 🙂

Peki akvaryum aydınlatma nasıl olmalı derken tercihimiz ne olacak ?

Aslında soru şu olmalı ? Akvaryumum için nasıl bir aydınlatma seçmem gerekir ?

Bitkiler, en iyi fotosentezi mor, mavi ve kırmızı ışık altında yaparlar. Ancak fotosentez 1-2 bileşimin sonucu değil daha fazla işlemin sonucudur. Dolayısıyla fotosentezde güneşin yaydığı tüm ışıklar kullanılır. En az yeşil ışık rengi, en fazla ise kırmızı ve mavi, mor renkler kullanılır.  Işık renkleri dendiğinde akvaristlerin aklına ilk kırmızı ve mor lambalar tercih etmek gelir. Ancak bu tam anlamıyla doğru değildir. Burada bahsedilen mavi ve mor terimleri renkten ziyade ışığın dalga boylarıdır. Görebildiğimiz ışığın dalga boyu 400 ile 800 nanometre arasındadır. Nanometre, metrenin milyarda biridir. Bitki akvaryumlarında aranılan dalga boyları 400-450 arası ve 600-700nm aralıklarıdır.

Akvaryum aydınlatma da ev tipi floresan lambalar kullanabilir miyim ?

Örneğin yukarıdaki 6500K olarak satılan 865 kodlu lamba da istenilen dalga boylarına yakın değerler bulabilirsiniz. Ancak bitkilerin en düşük hızda kullandığı yeşil dalga boyu bu lambada en yüksek şekilde kullanılmış. Nedeni ise bu tip lambaların insan gözünün en iyi şekilde algılayabileceği değerlerde yapılması. Bitkiler, en az yeşil rengi kullandıkları için yaprakları yeşildir, yani yeşil rengi yansıtırlar. Kısaca şunu diyebiliriz bu tip lambalar tamamen bitki yetiştirme lambaları değildir. İnsanlar için günlük hayatta kullanılması adına üretilen lambalardır. Ancak bitkilerin istediği değerlere yakın olması sebebiyle akvaryumlarımız da kullanılabilir.

Firmaların bitkili akvaryumlarda kullanılmak üzere ürettikleri bir çok lamba vardır. Piyasa da satılan bu lambaların hepsi bitkilerin en çok fotosentez yaptıkları yani mor ve kırmızı dalga boylarına uygun olacak şekilde üretilmektedir.

Bu işin kesin bir formülü yok mu ?

Akvaryumun boyutları ve beslenecek bitkilerin türleri bilinmediği sürece kesin bir formül yoktur. Mesela cuba gibi orta zor zemin bitkileri düşünüyorsanız tabii ki yüksek bir aydınlatmaya sahip olmak gerekir. Ancak formülün ana teması lambaların mutlaka mor ve kırmızı dalga boylarının yüksek olması gerektiğidir. 70 cm yüksekliğindeki bir akvaryumda zemin bitkisi yetiştirmek için size floresan önerisi yapan satıcıları dikkate almadan önce tekrar düşünün. Günümüzde bu işler artık ledlerle o kadar güzel çözülüyor ki 🙂

Akvaryum Aydınlatma da watt, lümenin önemi

Aydınlatma da watt’ın önemi büyüktür. Ancak bir lambanın sadece yüksek watt değerine sahip olması o lambanın doğru bir bitki lambası olduğu anlamına gelmez. Watt’ın önemi, gerekli dalga boyları ve gerekse de lümen değeri ile birleşerek değer kazanır. Akvaryuma aydınlatma alma kararı verirken dikkat edeceğiniz terimlerden biride lümen olmalıdır. Lümen, lambanın verdiği ışığın parlaklığıdır. Watt ise güçtür. Geçmişte yüksek ışık kaynağı watt değerine bakılarak değerlendiriliyordu. Ancak LED teknolojisi ile birlikte bu kanı tamamen ortadan kalktı diyebiliriz.

Lümeni yüksek LED ampullerle bitki yetiştirmek mümkün olabilir mi ?

Marketlerde satılan LED ampuller de en çok insan gözünün algılayabileceği özelliklerde üretilir. Dolayısıyla yeşil renk tepe noktasındadır. Bilgilerimizi tazelediğimizde bitkilerin en az kullandığı dalga boyunun yeşil olduğunu hatırlıyoruz. Bu tip lambalar bitkilerin daha zor fotosentez yaptığı dalga boylarında olduğu için dolayısıyla bitkiler yavaş gelişim gösterecek ve bu lambalar daha çok akvaristin baş belası olan yosunlara yarayacaktır. Bu tür ledler bitkileri çok yeşil gösterir. Yosunlar, düşük ışık kaynaklarında dahi kolaylıkla gelişim gösterebilirler. akvaryum aydınlatma nasıl olmalı sorusuna ledler gerçekten artık yanıt oldu ( güncelleme 2023 🙂

Akvaryum aydınlatma seçiminde temel adım olarak şu şekilde ilerleyebilirsiniz.

Eğer 1 adet mor dalga boyuna sahip bir lamba seçtiyseniz yanına 1 adet de tüm renkleri kapsayan ancak daha çok mor ve kırmızı değerler lümeni yüksek bir lamba seçebilirsiniz.
Örneğin; 1 adet grolux + 1 adet 865 kodlu lamba. Tabii 2023’de artık grolux kullanan çok kalmadı. Artık led var. Ledlerde de mor, mavi ve kırmızı dizilimleri yaptırılabilir. Ancak smd ledlerin çoğu renk olarak kırmızı ve mordur. Bu ledler her türlü kullanım için yapılıyor. Mesela bir manavda kırmızı smd led alıyor, domateslerin üzerine tutuyor kırmızı gözüksün diye 🙂 Bu tür ledlerle high tech akvaryumlar hedeflemeyin. Bu ledlere basit bitkili akvaryumlar kurun. Daha profesyonel yani high tech denilen akvaryumlar için akvaryumlar için özel üretilmiş ledleri tercih etmeye çalışın.

Akvaryum.com bu konuyla ilgili geçmişte bir konu açılmış ve faydalı açıklamalar.
Tıklayın

Akvaryumda aydınlatma seçerken yükseklik faktörü

Aydınlatma seçiminde en önemli konulardan biri de akvaryumun ölçüleridir. 60 cm ve üzeri yüksek bir ölçüye sahipseniz ve bol bitkili bir akvaryum bir akvaryum istiyorsanız floresanlarla aydınlatmak yerine metal Halide veya power LED gibi gibi daha yüksek özelliklerde ve ışığí dibe daha çok ulaştırabilen lambalar secmelisiniz. Tabii zemini sardırmak gibi bir arzunun varsa.

45 cm ve altı akvaryumları T5 ve t8 gibi akvaryum aydınlatma sistemleriyle aydınlatabilirsiniz. Floresan tercihlerinizi seçme şansınız varsa T5 den yana kullanabilirsiniz. T5 T8 e oranla daha güçlü ve daha parlak ışığa sahiptir. T8 e nazaran bitki gelişimi daha hızlı olur.

Genel olarak özetlersek akvaryum aydınlatma konusunda yükseklik, bitkilerin fotosentezde kullandığı renkler, lamba seçimlerinde dikkat edilmesi gereken kurallar gibi konular dikkate alındığı takdirde de aydınlatma konusunda çıkmaza girmemize gerek kalmaz. Belirli kurallara uyulduğu sürece aydınlatma ile ilgili denemeler yapabilir.

Akvaryum aydınlatma ile ilgili videolar için tıklayın

Bir başka bitkili akvaryum aydınlatma videosu.

Akvaryum aydınlatma konusu ile önemli bilgiler.

Çok yüksek ışık her zaman çok iyi büyüyen bitkiler getirmez.

Bu konu çok önemli olduğu için detaylı yazmak istiyorum. Akvaryum aydınlatma konusunu şöyle ele alabilirsiniz en basitiyle. Eğer verdiğiniz ışık gücü, bitki kapasitesinden fazlaysa yosun oluşumuna neden olursunuz. Neden mi ? İşte açıklaması.

Bitkiler belirli bir yere veya belirli bir zaman içinde ışığı kullanırlar ve beslenirler. Tepelerinde sürekli kuvvetli şekilde yanan bir ışık bir süre sonra bitkileri maksimum noktasına getirir. Bitkiler sürekli şarj halinde olurlar ve sudaki besinleri hızla tüketmeye başlarlar. Bir süre sonra su da bitkilerin tüketeceği yani besleneceği kadar besin kalmazsa işte o zaman algler yani yosunlar devreye girer.

Algler bitkilere göre daha az besinle beslenebilir ancak bitkiler besin azaldığı zaman solmaya ve erimeye başlarlar. İşte burada algler feci şekilde akvaryumu ele geçirir. Yukarıda yanan ışık işte burada yosun yapıyor diyebiliriz. Ancak burada hata akvaristdedir. Siz, bitkilerin kullanabileceğinden fazla ışık ve besin verirseniz kullanılmayan yani tüketilemeyen besin kaynakları alglerin gelişmesine neden olur.

Bir örnekle akvaryum aydınlatma nasıl olmalı konusundaki güç dengesini pekiştirmek istiyorum.

Örneğin kendinizi bir odada kapalı düşünün. Size her gün yiyebileceğiniz yemeğin 2-3 kat fazlası veriliyor. Bir kaç gün güzel yemekler hoşunuza gidiyor, kendinizi zorluyor ve yiyorsunuz (ilk başlarda güçlü ışık görünce bitkiler aşırı fotosentez yapabilir ) Daha sonra ki günlerde artık yemekler size fazla geliyor ve yemekler artık şekilde kalmaya başlıyor.

Yemekler her gün yenilendiği için artık yemekler bir süre sonra çevrede ne kadar sinek, böcek,(yosun olarak düşünün) karınca varsa odanıza topluyor. Ve bir süre sonra yemek kaynağı tükenmediği için her taraf böcekler tarafında sarılıyor tıpkı yosunlar tarafından sarıldığı gibi.

Değerli arkadaşlar, aklınıza takılan soruları bu sayfanın altına yorum olarak yazabilirsiniz.Ancak bitki akvaryumunda en çok dikkat edeceğiniz konu besin rekabeti olmalı. Bu dengeyi sağladıktan sonra müthiş akvaryumlara sahip olabilirsiniz.

Bitki yetiştirme lambası tavsiye isteyenler

Akvaryum bitkileri için en standart lamba 6500K lambadır. 6500k lamba ile çoğu bitki yetişir ve büyür. Ancak abartı gelişimler beklemeyin. Yaşar ve zamanla büyür. Aynı zamanda yosunlanma da yapar. Çünkü içinde yeşil dalga boyu fazladır. 6500K Lambalar genelde insan gözü için yapılan lambalardır.

Okuduğunuz bu sayfada akvaryum aydınlatma nasıl olmalı sorusuna anlaşılır bazı yanıtlar verdik.