Discus Balığı Hastalıkları
Diskus akvaryumlarında en büyük zorluklardan biri, Diskus balıklarının sağlıklı ve mutlu bir şekilde yaşatılmasıdır. Hastalıkların pek çok farklı nedeni olabilir. İlk bakışta hangi nedenden dolayı balığın hasta olduğunu belirlemek zor olabilir, ancak balığın davranışları, beslenme koşulları ve su kalitesi gibi faktörler bazı ipuçları sağlayabilir. İç ve dış parazitler genellikle discus balığı hastalıkları temel nedenlerindendir. Dış parazitler iç parazitlere göre daha hızlı yayılabilir ve ölümcül sonuçlar doğurabilir. Balıklar genellikle bir dizi hastalık taşırlar, ancak olumsuz su koşulları gibi uygun olmayan bir ortamda hastalıklar aktif hale gelemez. Hadi artık discus balığı hastalıkları sorusu hakkında detaylı bilgilere geçelim.
Hastalıkla mücadele eden bir balık genellikle gözlerinin dışarı doğru çıkması, vücutta yaraların oluşması, renk değişiklikleri, mukoza salgılama, cisimlere sürtünme, tank içinde huzursuzluk, denge kaybı, köşeye sıkışma, sindirim problemleri, yem yememe gibi belirtiler gösterebilir.
Şimdi Discus Balığı Hastalıkları konusunu Kısaca İnceleyelim
Discus Bakteriyel hastalıklar
Diskus balıklarının en fazla etkilendiği bakteriyel enfeksiyonlar arasında “pseudomona ve Aeromonas” bakteri grupları gelir. Bu tür enfeksiyonlar hızla yayıldığı için ölüme hızla yol açabilir. Enfeksiyon belirtileri arasında, gözlerin çevresinde ve kafa bölgelerinde hafif pembeleşme görülebilir. Bu renk değişikliği genellikle mavi renkteki balıklarda daha belirgindir. Ayrıca renk kararması, yüzgeçlerin parçalanması ve hızlı solunum da belirtiler arasında sayılabilir. Balığın hastalık aşamasında mukus tabakasını atması, hızlı solunum yapması ve kararmış bir şekilde akvaryumun köşesinde hareketsiz durması gibi davranışlar sergilemesi mümkündür. Ayrıca balığın yan dönmeleri ve denge kaybı da görülebilir, bu tür belirtiler balığın ölümünün yaklaştığını gösterebilir.
Bu tür enfeksiyonların tedavisinde geniş spektrumlu antibiyotikler kullanılabilir, bu antibiyotikler gram negatif ve gram pozitif bakterileri etkisiz hale getirebilir. Örneğin, tetraciklin veya nitrufuran içeren antibiyotikler genellikle etkili olabilir. Diskus balıkları ağır hastalık dönemlerinde kafa bölgesindeki kıkırdak dokusunu hızla kullanabilirler. Hastalık şiddetine bağlı olarak, kafada çöküntü bir hafta içinde belirginleşebilir. Ölen balıklarda kafada çöküntüler ve vücutta şişmeler gibi belirtiler görülebilir. Bakteriyel enfeksiyonlarda pH seviyesini düşük tutmak, bakteri gelişimini yavaşlatmak için önemlidir. Uygun pH değeri genellikle 5.5-6.0 aralığındadır. Bazı üreticiler, bu tür enfeksiyonları önlemek için pH değerlerini düşük tutmayı tercih edebilirler. Hatta bazı durumlarda, ilaç kullanmadan doğrudan pH düşüşleri yaparak tedavi sağlanabilir. Bu yaklaşım, antibiyotik kullanımının olumsuz etkilerini engelleyebilir.
Mantar
Discus Balığı Hastalıkları dendiğinde bu tür enfeksiyonlar genellikle ozmotik şoklara, ani sıcaklık ve pH değişikliklerine tepki olarak ortaya çıkabilir. Ayrıca bazen balığın kepçeyle yakalanması sırasında oluşan yaralanmalar sonucu da görülebilir. Bu tür sporlar akvaryum ortamında mevcuttur ve balığın mukus tabakasına zarar verir. Balığın ağız ve yüzgeç bölgelerinde beyaz pamuğu andıran bir görünüm oluşturur, bu nedenle Columnaris hastalığıyla karıştırılabilir. Bazı durumlarda, bu enfeksiyon türü buharlaşma yoluyla çevredeki diğer akvaryumlara yayılabilir. Tedavi için Acriflavin veya potasyum permanganat kullanmak etkili olabilir. Permasol (potasyum permanganat) kısa süreli banyo tedavileri için uygundur.
Discus’da Columnaris Hastalığı
Bu hastalık mantar enfeksiyonlarıyla sıkça karıştırılmaktadır. Genellikle belirtileri benzerlik gösterir. Ağız, kuyruk ve yüzgeçlerde beyaz pamuğu andıran bir görünüm oluşur. Balık akvaryumda hafif denge kaybı gösterebilir ve genellikle tabanda ya da yüzeyde asılı vaziyette durur. Tedaviye hemen başlanmalıdır. Balık karantinaya alınarak pH değeri düşürülür, çünkü Columnaris alkalik sularda gelişim gösterir. Ardından balık ıslak bir havlu üzerine konularak eczaneden temin edilen rivanol solüsyonu beyaz pamuk görünümüne ve dokuların etkilenen bölgelerine uygulanır. Bu işlem balığın gözüne gelmemelidir. Daha sonra sabah ve akşam olmak üzere kısa süreli potasyum permanganat banyoları uygulanır.
Discus Balığı Beyaz Benek Hastalığı (Ichthyopthirius)
Beyaz benek, Diskus balıklarında sıkça görülen bir hastalıktır. Bu hastalık balığın vücudu üzerinde açıkça görülebilen belirgin bir durumdur. Adından da anlaşılacağı gibi, deri üzerinde beyaz renkli irili ufaklı benekler oluşur. Parazit belli bir olgunlaşma evresini tamamladıktan sonra balıktan ayrılarak akvaryum tabanına düşer. Gelişim süresi sona erdiğinde suda ısının etkisiyle patlar ve yüzlerce hatta binlerce parazit balığın üzerine yerleşmeye çalışır. Diskus akvaryumlarının su sıcaklığı genellikle yüksek olduğundan, bu hastalık daha hızlı yayılma eğilimi gösterir. Balıkların bu durumda kendilerini nesnelere sürtmeye çalıştığı gözlemlenir. Tedavi için akvaryum suyuna her 10 litreye 1 çay kaşığı tuz eklenerek tedaviye başlanabilir, ayrıca balıklara kısa süreli potasyum permanganat banyoları uygulanabilir.
Oodinium
Sıkça deniz canlılarında rastlanan bu hastalık, Diskus balıklarında da görülme olasılığı vardır. Yavru Diskus balıkları özellikle bu hastalığa karşı hassastır ve ciddi ölümlere neden olabilir. Balığın vücudu üzerinde görülen belirtiler genellikle una bulanmış gibi sarımsı veya gri renkli lekeler şeklinde ortaya çıkar. Balık, sağa sola sürtünerek rahatsızlığını ifade eder.
Eğer balığınızın sık nefes aldığını fark ederseniz ve aynı zamanda vücudunda sarı toz benzeri bölgeler görürseniz, bu hastalıktan şüphelenebilirsiniz. Tedaviye başlamadan önce akvaryumu ışıktan uzak tutmak önemlidir. Oodinium parazitleri fotosentez yaparak beslendiğinden, akvaryumun etrafını koyu bir kağıtla kaplayarak ışığı engellemek etkili olabilir. Işık almayan bir köşede balıkların durumunu gözlemlemek için bir pencere bırakın. Piyasada oodinium hastalığına yönelik tedavi ilaçları bulunmaktadır. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta, deniz canlıları için üretilen oodinium ilaçlarını tatlı su akvaryumu için kullanmamaktır, çünkü deniz canlıları için kullanılan ilaçların içeriğinde bulunan bakır, tatlı su balıkları için zehirli olabilir.
Piyasada satılan oodinium ilaçlarını inceleyerek, içeriklerinde genellikle formalin-malachite yeşili karışımı bulunduğunu kontrol edebilirsiniz. Eğer böyle bir ilaç bulamazsanız, formalin ve malachite yeşili ilaçlarını ayrı ayrı alarak karıştırabilirsiniz. Bu karışımı yumuşak sularda 10 litreye 1 mg, sert sularda ise 10 litreye 2 mg oranında kullanarak en az 5 gün boyunca tedavi uygulayabilirsiniz. İyileşme belirtileri gözlemleseniz bile tedaviyi erken kesmemeye özen gösterin. Tedavi süresince filtre süngerini ve aktif karbonu çıkarın ve formalin kullanırken suyun temiz olduğundan emin olun. Ayrıca tedavi sürecinde her gün en az %20 oranında su değişimi yapmak da önemlidir, çünkü oodinium hastalığı nitrit ve nitrat seviyelerinde artışa neden olabilir. Tam bir iyileşme gözlemlediğinizde tedaviyi sonlandırın, ardından 1 hafta sonra tekrar 3 günlük bir tedavi uygulaması yapabilirsiniz. Oodinium’da sık rastlanan discus balığı hastalıklarına örnektir.
Solungaç parazitleri
Yavru Diskus balıkları için özellikle tehlikeli olan bir durum, solungaç parazitleri tarafından oluşturulur. Çoğunlukla üretim amaçlı alınan çiftler bu tür parazitlere karşı önceden tedavi edilmelidir, çünkü birçok anaç balık bu parazitleri taşımasına rağmen bağışıklık kazanmış olabilir. Yavru Diskus balıkları bu parazitlerden hızlı bir şekilde etkilenir ve bu durum hızlı ölümlere yol açabilir. Yetişkin ve yavru balıklarda solungaçlarda hızlı açılıp kapanma (zor solunum), sinirli dolaşım, solungaç kapaklarının asimetrik çalışması, objelere sürtünme ve zaman zaman renk değiştirme gibi belirtiler görülebilir. Normalde yetişkin bir Diskus balığının solungaç kapakları dakikada 60-70 kez açılıp kapanabilirken, yavru Diskuslarda bu sayı daha yüksek olabilir. Ayrıca sindirimin zorluğundan kaynaklı solunum hızlanmaları da bazı durumlarda fark edilebilir, fakat bu durum solungaç parazitleriyle karıştırılmamalıdır.
Solungaç parazitlerinden kurtulmak için tuz kullanmayan bir akvaryumdaysanız, en az 3 hafta boyunca 19 litreye bir çorba kaşığı tuz eklemeyi düşünebilirsiniz. Sonrasında ise %50 su değişimi yaparak özellikle tabandan suyu azaltın, filtrenin süngerlerini temizleyin, kumu tuzlu su ile yıkayıp iyice durulayın ve tankın iç camını temizleyin. Bu adımlar parazit popülasyonunu büyük ölçüde azaltmaya yardımcı olabilir. Ardından ilaç tedavisine geçmek gerekebilir. Eğer bulabilirseniz, çinko içermeyen bir formalin-malachite yeşili solüsyonu kullanabilirsiniz. Bulamazsanız, çinko içermeyen formalin ile her 4 litreye 10-15 damla damlatabilirsiniz. Hassas balıklar için 10 damla, diğerleri için 15 damla kullanmak uygun olacaktır.
Formalini çok iyi havalandırılan bir akvaryumda en fazla 30 dakika bırakın, ardından %70 oranında su değişimi yapın. Balıkların birkaç saat rahatlamasını bekledikten sonra ilk 2 gün boyunca 10 litreye 2 damla malachite yeşili damlatın. Üçüncü gün 10 litreye 1 damla malachite yeşili damlatarak ve yine %50 su değişimi yaparak devam edin. Beş gün bekledikten sonra aynı oranlarda malachite yeşili uygulayın. Bunun nedeni, 5 güne kadar kuluçkaya yatmış yumurtaların varlığı durumunda, çıktıklarında tekrar çoğalabilecek olmalarıdır. Ancak hiçbir ilaç yumurta evresinde olan bir parazite etki etmez. Eğer yavrularınızın parazitlerden etkilendiğinden şüpheleniyorsanız, 4 litreye 3 damla formalin veya malachite yeşili damlatılmış temiz su dolu bir kap içinde yavruları 10 dakika bekletin. Bu banyoyu 10 dakikayı aşmayacak şekilde uygulayın. Banyodan sonra yavruları tamamen temiz su dolu bir tanka alın, çoğu yavru bu sayede kurtulacaktır.
Hexamita Discus Balığı Hastalıkları Olarak Görülür
Hexamita (Hexamita Octemitus Spironucleus), balıkların kafa bölgesinde deliklere yol açabilen bir tür hastalıktır. Bu hastalığın genellikle sindirim sistemi sorunu olarak kabul edildiği birçok kaynakta belirtilmektedir. Genellikle şiddetli hastalıkları atlatan veya yetersiz beslenme sonucu zamanla kafada oluşan çöküntüler nedeniyle meydana gelir. Balık, kafadaki dokuyu temizlemiş ve bu noktada hexamita adlı mikroorganizmanın saldırısına açık hale gelmiştir. Kafanın kıkırdaksı bölgelerinde delikler ve oyuklar oluşmaya başlar. İlerleyen aşamalarda, gözlerin üzerinde bir sıvı birikimi gözlenebilir. Ancak bu durum, kafada bulunan bazı doğal deliklerle karıştırılmamalıdır; zira bu delikler yaşa bağlı olabilir. Şiddetli vakalarda, tedavi süresi uzatılmalı ve asıl tedaviye ek olarak vitamin ve mineral açısından zengin besinlerle kafanın kıkırdaksı dokusunun yeniden sağlıklı bir şekilde oluşturulmasına yardımcı olunmalıdır.
Tedavi için, 50 litre suya eczaneden temin edilen Flagyl adlı ilacın bir tabletini (500 mg) kullanarak tedaviye başlanabilir. Sıcaklığı 31-32 ºC’ye yükseltmek de faydalı olacaktır. Balık, belirtiler kaybolana kadar tedavi edilmeye devam edilmelidir. Balık yem yemeye başladığında, yemlere vitamin ve mineral içerikli ilaçlar damlatarak kafa bölgesinde oluşan çöküntüyü azaltma çabaları gösterilebilir. Bu tür hastalıkların sıkı bir şekilde denetim altında tutulması önemlidir, çünkü Diskus balıklarının sindirim sistemi oldukça hassastır ve durum her an kötüleşebilir. Tedavi sürecini desteklemek için yemlere az miktarda Flagyl eklenerek tedavi sürdürülmelidir. Kısacası, bu hastalıkta Diskus balıklarının uzun bir tedavi sürecine ihtiyacı olabilir.
Discus İç Parazit Tedavisi
Bu işlemi en güvenli şekilde gerçekleştirebilmeniz için Praziquantel kullanabilirsiniz. Veteriner ilaçları satan eczanelerde Tenikür veya Guadreks ticari adları altında Praziquantel bulabilirsiniz. Uygulama öncesinde, ilacı kullanacağınız tankta iyi bir su değişimi yaparak su kalitesini iyileştirmeniz gerekmektedir. 50 litre suya 250 mg (1 hap) Praziquantel ilacını eriterek ekleyin.
İmkanınız varsa, suyun sıcaklığını (2°C) artırabilir ve havalandırmayı arttırabilirsiniz. Eğer filtrasyon sisteminiz etkiliyse, balıklar bu su içinde bir hafta kadar kalmalıdır. (Eğer filtrasyon sistemi zayıf ise, 3 gün sonra ara bir su değişimi yapmanız gerekebilir.) Bir hafta sonrasında tekrar iyi bir su değişimi yaparak ikinci doz ilacı uygulayın. Bir hafta daha bekledikten sonra üçüncü doz ilacı yine aynı şekilde uygulayın. Özetle, bu uygulamayı toplam ÜÇ kez, bir hafta aralıklarla gerçekleştirin. Bu tür parazitler için iki uygulama yeterli olmayacaktır. Discus Balığı Bilgiler Hakkında Bilgiler >>
Kaynaktan derleme > https://www.akvaryum.com/