Beta Balığına Yön Veren 6 Kişi
Bu kişiler gerçekten çok önemli kişiler beta balığı dünyası için. Tabii ilk tarlalardan vahşi betaları alan ve bir kültür haline dönüştüren yerli halkında bu işte etkisi çok büyük. Zaten bu popüleriteyi yaratan halk olduğu için dönemin Tayland kralının dahi ilgisini çekiyor ve beta besleme olayını yasallaştırmaya, ruhsatlamaya çalışıyor.
Daha detaylı bilgi burada Biz gelelim başlıktaki konuya.
Şu ana kadar bulabildiğim bilgilere göre başından sonuna kadar 6 kişi var beta ve betacılığın dünyaya yayılmasında katkıda bulunan. Bunlardan 1. si Tayland Kralı 3.Rama. 3.Rama kendisinden önceki ve sonraki kralların aksine betaları ve betacıları tespit etmek ve bu işi geliştirmek adına ruhsatlama veya lisanslama gibi bir işleme tabi tutuyor (çeviriden anladığım bu şimdilik)
3.Rama o dönemin tanınmış hayvan bilimcilerinden Dr. Theodor Cantor’a incelemesi ve yetiştirmesi için bu balıklardan veriyor. Cantor bu balıklarla 9 yıl uğraşıyor ve bu türe Macropodus Pugnax adını veriyor. Pugnax’da bir beta türü ancak zaten böyle bir tür o zamanlar tespit edilmiş. İşte bunu 60 yıl sonra Charles Tate Regan adına bir balık bilimci farkediyor ve diyor ki bu bambaşka bir tür. Bu türün adı betta splendens olmalı diyor ve adını veriyor.
Şu ana kadar 3 kişi tanıdık beta balığı yaşam hikayesinde
3.Rama, Dr. Thedor Cantor ve Charles Tate Regan.
Gelelim ithalatda yeri olan kişilere
1800’lü yılların sonlarına doğru beta balığı iyice popülerlik kazanırken Fransa’da bir balık uzmanı ve meraklısı olan Pierre Carbonnier betaları Fransa’ya ithal ediyor. Yine 1892’de de Alman ithalatçı ve balık uzmanı Paul Matte tarafından Moskova’dan Almanya Berlin’e ithal ediliyor. 1910’da da Frank Locke adında bir Amerika’lı iş adamı ilk kez San Francisco’ya bu balıkları ithal yoluyla getiriyor. Ve gelen balıklar arasında çok farklı yüzgeçleri kırmızılı bir beta farkediyor. İşte bu mutasyona uğramış türlerden günümüze kadar gelen farklı kuyruk tipleri ve renkleri oluşuyor. Betta splendensin yayılımı ve gelişimi için 200 yıllık bir süreç diyebiliriz aslında.
Sonuç olarak saydığımız görünürde bu 6 kişi beta balıklarının dünyada gelişmesine ve yayılmasına büyük katkıları olan kişiler. Ancak en önemlisi Tayland’ın yerli halkının bu işe harcadığı emeğin payı çok daha büyük. Her işte olduğu gibi emekçilerden çok bir işi koordine edenler daha çok anılıyor.
