Beta Balığı Renk Özellikleri ve Renk Genetik Tanımları

Beta Balığı Renk Özellikleri yani renk yapısı hücrelerinde farklı renk pigmentlerinin oluşmasına bağlıdır. Bu renk pigmentleri deri altında 4 katman oluşturacak şekilde yer almaktadır. Ve bu ana katmanlar bize Beta Balığı Renkleri hakkında bilgiler verir.
Yanardöner tabaka (en üstte) (mavi ve yeşil )
Kırmızı renk hücrelerinden oluşan tabaka
Siyah renk hücrelerinden oluşan tabaka.
En altta yer alan ve çoğu zaman renk tartışmalarından gözden kaçırılan sarı hücrelerden oluşan tabaka.

Vahşi beta’da, evcil beta balığı renk özellikleri Özellikleri tablosu biraz farklı

Not: Vahşi beta balıklarının renk düzenlemesi ve evcil beta balıklarının renklerinin evrimi ilginç bir süreçtir. Doğada vahşi beta balıkları, siyah katmanı kırmızı ve sarının üzerine alarak doğal yaşam ortamlarına uyum sağlarlar. Ancak evcilleştirme süreci sırasında bu renk tabakaları tekrar yer değiştirmiş gibi görünüyor. Yani, evcilleştirilen beta türlerinde siyah renk 3. sıradadır, bu da çevresel koşulların ve genetik faktörlerin renk düzenlemesini nasıl etkileyebileceğini gösteriyor. Bu durum, beta balıklarının evrimini ve renklerindeki çeşitliliği daha iyi anlamamıza yardımcı olur.

Renk konusu aslında belirli bir tekniğe sahip

Evet, beta balıklarındaki renklerin açıklamasını bir pasta kesmek gibi düşünebiliriz. Tek renkli bir beta balığı örneğini ele alalım: Düz kırmızı bir beta balığı gördüğümüzde, bu balığın genetik olarak kırmızı renk katmanının diğer renk katmanlarına göre daha fazla yer kapladığı bir mutasyon sonucu olduğunu düşünebiliriz. Bu durumu pasta üzerinden örneklemek gerekirse, pasta üzerindeki kırmızı alanın diğer tüm renk alanlarını kapladığını hayal edebiliriz. Yani, bu mutasyon kırmızı rengin baskın olduğu bir beta balığı oluşturmuştur. Bu tür mutasyonlar, beta balıklarının doğal renk çeşitliliğini etkiler ve farklı renk desenleri ortaya çıkarır.

Yukarıda hazırladığım grafikte gördüğünüz gibi 4 farklı katmandan oluşan beta balığının renk genetiğinde kırmızı pigmentleri kontrol eden gen uğradığı değişim sonucunda bir anda tüm katmanların üzerine kaplayabiliyor.

Peki diğer son yıllarda popüler olan bakır, metalik, dragon gibi kalın katmanlarla oluşan beta balığı renk özellikleri nasıl oluyor da meydana çıkıyor ?

Bu varyeteler de Betta Imbelis ve Betta Mahachai gibi yabani betalarla beta splendens arasında yapılan çaprazlamalar sonucunda splendensde var oluyor.

Kısaca bu alana kadar sanıyorum ki beta balığı renk özellikleri hakkında biraz bilgi edindik. Artık hangi renklerle hangi rengi eşleştirirsem nasıl renk çıkar sorularına cevaplar bulabileceğimiz bölüme geçiyoruz.

beta balığı renk özellikleri genetik şemaları

Turkuvaz beta genetik tablolarda BIBI simgesi ile;
Çelik Mavi yani steelblue beta balığı genetik tabloda bIbI simgesi ile;
Kraliyet mavi genetik tabloda BIbI simgesi ile tanımlanır.

Evet, turkuvaz ve çelik renkleri beta balıklarında birbirine karşı baskın değildir. Bu renkler aynı balıkta birleştiğinde, kraliyet mavisi olarak adlandırılan yeni bir renk ortaya çıkar. Yani, bir turkuvaz beta balığı ile bir çelik mavi beta balığı eşleşmesi sonucu, masmavi bir kraliyet mavisi beta balığı elde edebiliriz. Bu tür genetik mirasla oluşan yeni renk kombinasyonlarına “baskın gen kapsayıcı baskınlık” denir. Bu, beta balıklarının renk çeşitliliğini artırmak için kullanılan bir genetik özelliktir.

Aşağıdaki tablo da erkek ve dişi yeşil veya mavi betaların eşleşme sonuçları verilmiştir.

Eşleştirmeler
Erkek Betta	Dişi Betta	Yavrular
Green	Green	100% Green
Green	Royal Blue	50% Green, 50% Royal Blue
Steel Blue	Steel Blue	100% Steel Blue
Steel Blue	Royal Blue	50% Steel Blue, 50% Royal Blue
Steel Blue	Green	100% Royal Blue
Royal Blue	Royal Blue	25% Green, 50%Royal Blue, 25% Steel Blue

Betalarda Mavisizlik Geni – Mavi renk vermeyen beta var mı ?

Günümüze kadar hiç bir genetik örnek mavinin betalar üzerinde tamamen olmadığına dair örnek olarak gelmemiştir. Renk tablolarında tanımlanan normal yanardöner ve çelik mavi gibi renkler mutlaka az da olsa yavruların bir kaçında kendisini göstermiş.

Cambodian (Kamboçyalı)Beta :

Kamboçya geni, siyah katmandaki siyah renk pigmentlerinin kaybolmasına neden olur. Yani bir çeşit siyah kaybıdır. Bu genotipteki balıkların temel özelliği, vücut renginin kuyruk ve yüzgeçlere göre daha açık renkte olması veya renksiz şeffaf olmasıdır. Betalarda Kamboçyalılık çekinik bir özelliktir. Bu renk beta balığı renk özellikleri arasında baskın değildir.

Opakla beta balığı renk özellikleri listesine devam edelim

Opak/Pastel Geni:

Opak betalarda, siyah renk pigmenti düşük seviyededir. Bu nedenle açık ve parlak renkleri sağlayan gen, normal siyah genine göre daha baskın değildir. Pastel, opak ve sarı renklerin oluşumu bu gene bağlıdır. Ancak bu gen siyah, mavi ve kırmızı beta balıklarında da bulunur. Opak çelik beta balıkları genellikle gümüş renkle ilişkilendirilen bir renk tonu sergilerler. Opak kırmızı veya pastel kırmızı, geleneksel kiraz kırmızısına göre daha açık ve dikkat çekici bir renktedir. Siyah beta balıklarında opaklık etkisi, rengin solgun ve mat görünmesine neden olur.

Opak betalar Dr. Gene Lucas tarafından geliştirilmiştir. Gerçek opak betalardan sanki üzerilerinde ince bir toz tabakası sürülmüş etkisi vardır. Opak kendi başına bir renk değildir. Opak (Op) geni için karmaşık bir baskınlığı vardır. Bir betanın opak olması için mutlaka beyaz olması şart değildir. Çelik mavi, turkuaz ve koyu mavi opak betalar çıkar.

Bir opak beyazı oluşturan genetik C bl Si Nr Op ile gösterilir. Bunun anlamı:
C Kamboçyalı geni gövdede koyu renk pigmentlerin eksikliğini sağlayan gendir.
bl çelik mavi geni opak betada metalik parlamalar ile kendini gösterir.
Si dağılımlı yanardönerlik mavinin balığın tüm gövdesinde gözükmesini sağlar.
Nr Kırmızı yokluğu geni, balıkta kırmızıya olmamasının sebebidir.
Op geni balığa toz şekere bulanmış gibi puslu bir görüntü verir.

Opak betalarla ilgili bir not

Not: Opak betaların marble geninin etkisiyle oluştuğu durumlar da mevcuttur. Ancak bunun için çelik yanardönerlik ve opak faktörünün bir araya gelmesi gereklidir. Uluslararası Beta Congress (IBC) tarafından belirlenen değerlendirme standartlarına göre, bu balıklar kırmızı rengin eksik olduğu, açık vücut renkli ve pastelle benzerlik gösteren balıklardır. Bununla birlikte, yoğun süt rengi görünümü ve balığın üzerinde donuk bir etki yaratan guanin yataklarını görürüz. Bu yataklar, baş ve göz çevresinde yoğunlaşmıştır ve yaşlandıkça daha belirgin hale gelirler.

Her siyah beta siyah beta yavruları vermez

Melano Geni: Melano Betalar – Siyah Betalar

Siyah betaların doğal renkleri genellikle yanardöner renklerle kaplanmıştır. Siyah pigmentasyon, kuyruk yüzgeci ve karın bölgesi dışındaki birçok bölgeye yayılmıştır ve bu pigmentleri, balığın vücudunun pek çok kısmında görebiliriz. Bu pigmentin bu yayılımı orta yoğunlukta olup, diğer yanardöner renklerin oluşturduğu desenlerin siyahın üzerine dağılış şekli farklılık gösterir. Bu dağılım, betaların doğal renklerini oluşturan karmaşık bir sürecin bir parçasıdır.

Siyah betaları genellikle “melano beta” olarak adlandırırız. Bu renkteki betaların siyah pigment tabakası, diğer tabakalardan daha yoğun bir şekilde oluşur ve genetik bir değişiklik sonucunda bu siyah pigment diğer renk katmanlarının üzerini kaplar. Ancak, tamamen siyah bir beta ile normal bir siyah beta çiftleştiklerinde, yavrular multi color yani çok renkli balıklar olur. Yavrularda melano geni yine çekinik bir gen olarak ortaya çıkar. Çekinik genleri her iki ebeveynin mutant geni kendi yavrularına geçirdiği durumlarda görürüz. Bu nedenle melano geni, yavruların renk desenlerini belirleyen karmaşık bir genetik faktördür.

Bazı eşleştirme sonuçları aşağıda sunulmaktadır.

Siyah (Melanistik) Geni için Eşleşmeler
Erkek Betta	Dişi Betta	Yavrular
Siyah	Kırmızı	100% Multicolor(Siyah Genetikli)
Siyah	Multicolor(Siyah Genetikli)	50% Siyah, 50% Multicolor(Siyah Genetikli)
Siyah	Siyah	Siyah Dişiler KISIR!
Multicolor(Siyah Genetikli)	Mavi	100% Multicolor(50% Siyah Genetikli)
Multicolor(Siyah Genetikli)	Multicolor(Siyah Genetikli)	25% Siyah, 75% Multicolor(67% Siyah Genetikli)

Genelde melano dişileri kısırdır. Bu yüzden yanar dönerlik özelliği az olan çelik mavi dişi betalar melano üretiminde tercih edilir. Böyle bir üretimden önce melano genli balık üretilir.(Mn) F1’ler. Bu ilk nesil kendi arasında tekrar üretime alınırsa yavrulardan melano elde edilebilir. Bu tip bir üretimden elde edilen melano betalarda genelde yanardöner özellikler görülebilir.

Siyah Dantela (Black Lace) ve Siyah Orkide: .

Beta balığı renk listesinden harika bir balık daha.Siyah orkide.

Siyah orkide betalar, nadiren siyah melanonun derin ve koyu rengini yakalayabilen balıklardır. Özellikle kuyruk ve yüzgeçlerdeki parlak renklerle, bu balıkların değeri artırılmıştır. Bu balıklar genellikle tamamen siyah değil, ancak koyu ve çift renkli olarak kabul edilirler. Aslında çoğu siyah orkide marble balığı, yabani betaların “non-red” (kırmızı yokluğu) genini taşıdıkları zaman ortaya çıkar. İlk siyah orkidenin görülmesi, bu genin etkisiyle gerçekleştiği söylenmektedir.

Siyah orkide betalar, nadiren siyah melano betaların renginin derinliğine ulaşabilen, son derece koyu renkte balıklardır. Bu balıkların değeri, özellikle kuyruk ve yüzgeçlerdeki yanardöner renklerle daha da artar. Siyah orkide betalar genellikle tamamen siyah olmazlar, ancak iki farklı koyu renkli balık olarak kabul edilirler. Gerçekte, çoğu siyah orkide marble beta, yabani betaların “non-red” (kırmızı yokluğu) genini taşıdıklarında ortaya çıkar. İlk siyah orkidenin görülmesi, bu genin etkisiyle meydana geldiği söylenir.

Siyah orkide betalar, adı gibi beta balığı renk özellikleri listesinde çok özel yerdedir.

Siyah dantelalara bu ismin verilmesinin nedeni, kuyruk ve yüzgeç uçlarının daha şeffaf bir selopan özelliği göstermesi ve kuyruğun bir dantel gibi görünmesidir. Özellikle amatör hobici üreticilerin, siyah dantela balıklarını üretmek için siyah melano kelebeklerini kullanırken dikkatli olmaları gerekmektedir. Çünkü melanolar, genellikle vücutlarında koyu siyah (çoğu zaman mavi ışıltılarla, özellikle üretim için çelik mavi dişiler kullanıldığında) bir renk taşırlar ve melano genine sahiptirler. Siyah orkide ve dantelalardaki normal mat siyahlar karşısında çekinik özelliklere sahiptirler ve melano betalarının aksine, bu balıkların dişileri üretken olabilirler.

Beta Balığı Renk Çeşitleri genetik listesine full red betayla devam edelim

Yoğun Kırmızı (Extenden Red)

Bu tür betalara tam kırmızı yani full red beta da denir, çünkü bu balıklarda kırmızı pigment vücudu yoğun bir şekilde kaplar. Kuyruk ve yüzgeçler dahil olmak üzere tüm vücuda yayılan bu yoğun kırmızı renk, genetik bir mutasyon olan Si geninin etkisiyle oluşur. Bu mutasyon, normal kırmızı gen üzerinde baskındır ve sonucunda bu canlıların tamamen kırmızı bir görünüme sahip olmalarını sağlar.

İdeal yoğun kırmızı beta balıkları, hiçbir mavi yanardönerlik veya siyah ton gölgesi taşımadan tamamen yoğun kırmızı renkte olmalıdır. Bu nedenle birçok üretici, üzerinde yanardöner mavi şeritler bulunmayan “süper kırmızı” beta balıkları üretmeye çalışır. Ancak ilerleyen nesillerde veya bazı yavrularda, mavi yanardönerliği tamamen ortadan kaldırmak zor olduğu için bu hatlar zaman zaman kendiliğinden geri gelebilir. Üreticiler hala mükemmel kırmızı renkli beta balıkları üretme arayışlarını sürdürmektedirler. Bu amaçla farklı kırmızı beta türleri, Kamboçya beta balıkları, mat kırmızı beta balıkları, turuncu beta balıkları ve kırmızı pigment eksikliği gösteren beta balıklarıyla çaprazlamalar yapmayı deneyebilirler. Ancak unutmayın, genellikle Kamboçya, turuncu ve sarı beta balıklarıyla yapılan çaprazlamalar, çok yoğun kırmızı yavruların elde edilmesine pek katkı sağlamazlar.

Extended Red Betta için Eşleştirmeler
Erkek Betta	Dişi Betta	Yavrular
extended Red	Multicolor	100% extended Red
extended Red	extended Red	100% extended Red

Sarı’da Beta Balığı Renk Çeşitleri arasında en can alıcı renklerden biri.

Kırmızı Yokluğu (Non-Red)
Sarı ve Turuncu:

Sarının, bir genin kırmızıyı yok etmesi sonucu kırmızı yokluğundan kaynaklandığına inanılmaktadır. Kırmızı yokluğu geni (nr), doğal kırmızıya karşı baskındır. Kırmızı yokluğu geninin nr1-sarı ve nr2 turuncu olarak 2 çeşidi vardır.

Betacılığın dedesi Dr.Gene Lucas sarının oluşumunda kontrol eden bir geni kabul etmiyor. Yani sarıya bir gen sebep olur fikrini kabul etmiyor. Lucas, kırmızı yokluğunda sarının ortaya çıktığını söylüyor.

Erkek Betta	Dişi Betta	Yavrular
non-Red(Yellow)	Multicolor(normal Red)	100% Multicolor(non-Red Genetikli)
non-Red(Yellow)	Multicolor(non-Red Genetikli)	50% Multicolor(non-Red Genetikli), 50% non-Red(Yellow)
Multicolor(non-Red Genetikli)	Multicolor(non-Red Genetikli)	75% Multicolor(67% non-Red Genetikli), 25% non-Red(Yellow)
non-Red(Yellow)	extended Red	100% extended Red(non-Red Genetikli)
non-Red(Yellow)	non-Red(Yellow)	100% non-Red(Yellow)

Kırmızı yokluğundan meydana gelen sarı genel rengi olan balıkların özellikleri şunlardır.

1. Hafif sarı
2. Yoğun sarı
3. Ananas sarısı (pineapple) :Bu betalar aslında kırmızı yokluğu fenotipi göstermiş yoğun kırmızı genetikli balıklardır. Ananaslar temiz bir sarı renk vermezler çünkü onların gövdelerinde siyah bir dağılım vardır ki bu yüzden sarı altı siyah ananas görüntüsüne benzer ve bu adı almıştır.

Turuncu betalar :

Turuncu betalar, nr2 gen sarı ve kırmızının birbirlerinde fazla ya da az oluşuyla meydana gelmektedir. İçinde biraz da siyahın etkisiyle parlak ve daha net bir turuncu bir beta üretmeye çalışınır.  Turuncu rengi sabitlemek zordur. Sürekli turuncu x turuncu üretiminden birkaç nesil sonra renkleri soluk balıklar gelmeye başlar. Üreticiler bunun önüne geçmek aralarda üretimlere siyah balıklar katarak renk yoğunluğunu korumaya çalışırlar.

Kelebek( Butterfly) Betalar:

Bu özellik bazen kuyrukta dış ve iç olarak 2 renk bazende dışta şeffaflık olarak görülebilir. İdeal olanı desenin tam kuyruğun ortasında başlaması ve iç-dış kenarların genişliklerinin birbirine eşit olmasıdır.

Kelebek betaya neden olan gen varigated fins Vf (alacalı yüzgeç) olarak adlandırılan bir gendir. Normalde baskın olan bu gen bazen balık ve üretim tarzına göre değişkenlik gösterebilir..

( Burada benim yorumumda şu olacak; Şu an elimde olan halfmoon neslinin büyük babaları mavi bir kelebekti. İlk batın yavrularında 1 tane kendine biraz benzer bir kelebek yavru verdi. Daha sonraki 2 batın üretimde ise araya başka kırmızı bir erkeğin girmesiyle kelebek geni net olarak değil de ara ara bazı balıklarda biraz net bazı balıklarda ise parça parça veya soluk şekilde kendini göstermeye başladı. Ancak şunu diyebilirim; kelebek geni etkisini 3 nesildir görüyorum. Kurtulmayı bekliyorum.

Ancak bazı görüşlerde şöyle; çok renkli kuyruk versiyonu baskındır. Yani karışık desenler görebiliriz. Bir üretimde ancak 1-2 adet ideal özellikler butterfly beta çıkabilir. Nizami kurallarda bir butterfly beta nesli yetiştirmek bir beta üreticisi için önemli bir başarıdır.

Marble (Mermer) Beta:

Marble betalar 1970 yılında Hindistan’da ceza evinde tutuklu bulunan Orville Gulley tarafından üretildi. Burada rehabilitasyon amaçlı Orville fıstık ezmesi kavanozlarında beta ürettiriliyordu. Daha sonraki yıllarda Orville hikayesini anlatırken asıl amacının siyah kelebek üretmek olduğunu bu sırada siyah-beyaz marble betaya ulaştığını anlatmıştır. Daha sonra Walt Maurus ve başka Amerikalı beta üreticileri marble beta üretimin gelişmesi için işbirliği yaptılar ve ABD’de marble beta üretimi yaygınlaştı. Orijinal marble beta siyah beyazdı ancak bugün hemen hemen her renk marble beta üretilebilmektedir.

Genç marble betalarda renkler haftadan haftaya yer değiştirir. Ama beta yetişkin olduğunda (1 yaşına kadar )desenlerin yeri sabitlenir. Marble gen baskın olmasına karşın son derece değişken özellikler göstermektedir. Eğer bir beta üreticisi saf bir renk kanı üzerinden üretim yapacaksa ve bu üretime araya bir marble geni dahil ederse uzun süre marble geninden kurtulması çok zor olur.

beta balığı renkleri arasında mustard gass’da her zaman öne çıkar

Mustard Gass(Hardal Gazı):

Mustard betalar Jude Als (Unkle Junkin) tarafından üretilmiştir.. Orijinal mustard betaların net şekilde mavi/yeşil gövdesi ve sarı yüzgeçleri vardır. Başta Jude Als bu mustard gass yani hardal gazı isimini uygun görmüştür. Bu balıkların renk ve desenleri dağılımları her balıkta değişiklik gösterir.

Pastel Beta:

Kalın beyaz toz görünümü sağlayan gen opak ve pastelin ayırt edici özelliğidir. Bu özellik en kolay balığa başının üzerinden ve baş çevresinden etki ederek görülebilir.
Pasteli oluşturan genetik C Bl Si Nr olarak kodlanmaktadır.
C Kamboçya geni vücut renginin soluk olmasını, vücut renk yokluğunu saplar,
Bl çelik mavi gen vücudun mavi ışıltılar yaymasını,
Si Dağılımlı yanardönerlik geni çelik mavinin balığın tüm vücuduna yayılmasını;
Nr kırmızı yokluğu geni ise kırmızı pigmenlerin olmadığını,
Op Opak gen az miktarda bulunduğunda balığın seffaf görünümünde bir sorun olmaz yoğun olarak bulunması halinde balık opak olarak sınıflandırılır.

Opak betalarla ilgili notunuz var

 Not: Gerçek opaklar da aslında birer pasteldir. Aradaki fark opaklardaki toz beyaz kaplama pastelde daha hafif dozda kendini gösterir. Aslında ikisi tür de yanar döner metalik renklerin bir uzantısından öte değildir çünkü özünde mavi turkuvaz ve çelik kökenlidirler. Pasteli ve opağı koyu yanardönerlerden ayıran genler kamboçyalı ve kırmızı yokluğu genlerinin balığa kattığı solgunluk etkisidir. Pastel balıklarda soluk parlak vücut rengini veren Kamboçyalı geni homozigottur.  En saf pastellerde bile hafif bir yanardönerlik sağlaması için opaklık bulunur. Opak faktörü olmaksızın, koyu renk yokluğu (siyah ve kırmızı) taşıyan pasteller saydam olacaktır.

Bakır ve Maske(Copper ve Mask):

Seçici üretim sonucunda, Asyalı üreticiler önce uzun kuyruklu imbelisler daha sonra daha kalın ve yoğun bakır ve sadece başı kapsayan maske özelliği yerine daha az yer tutan bir maske biçimi üretmeyi başardı. Tipik bakır/metalik parlaklık kristalsi bir tabakaya sebep olur. Klasik mavi-yeşil renk pigment hücreleri(iridoforlar) hep aynı boyut ve şekildedir. Oysa bakır renge sebep olan iridoforlar farklı boylarda ve renklerde olabilir. Bu özellik balığın kristalize yüzeyini oluşturmaktadır ki bu özellik balık hareket ettikçe ortaya çıkan renk değişiklileri ve ışık kırılmalarını ortaya çıkarır.

Bakır renkleri beta balığı renk özellikleri kategorisinde çok farklı yerde

Bakır ve maske özelliklerinin devirli ve kısmi bir baskınlık özelliği vardır. Mesela bakır bir betayla normal mavi bir balığın F1’i metalik mavi olur ardından yapılan F2 üretiminde tekrar bakıra döner. Maske karakteri içinde bu durum aynıdır diyebiliriz. Mask özelliği hem anadan hem babadan gelen tam maske (homozigot) bir beta, tek ebeveynden mask genli bir betayla çiftleştirildiğinde yavruların heterozigot olma ihtimali vardır.

Bu durumda çıkan yavrular kısmi mask yada hiç maske özelliği göstermeyen balıklar çıkar. Bu yavruların yavrularında ise daha fazla maske hatta ful mask olanlar çıkacaktır. Tabi burada gen seçimi en önemli faktördür. Betaya yeni gelen bu iki özellik üreticiler için birçok yeni deneyimi olası kıldı. Zira bu özellikler her türlü renk ile kombine edebiliriz ve bu sayede çok farklı görünümde balıklar elde ederiz.

Ejderha(Dragon) Beta:

Betacılıkta ilk ejder balıklar kendini, metalik mutasyon üretimler olduktan birkaç yıl sonra gösterdi. Balığın gövdesi üzerini kaplayan normal betaya göre kalın bir yanardöner tabaka dragonların karakteristik özelliği oldu. Bu özelliğin tamamen nereden geldiği net değil ancak yabani bakır türleriyle evcil türler arası yapılan çaprazlamalarla ortaya çıkar yorumu yapılır. Metalik ile dragon arasındaki temel fark genç balıkların renklenmesi sürecinde ortaya çıkmaktadır.

Metaliklerde kesin renklenme 2 ay gibi erken bir zamanda kendisini gösterir. Ama dragonlarda yanardöner tabaka balık olgunlaştıkça gitgide daha kalın olur. Dragon hakkındaki genetik bilgiler zaman içerisinde farklı çaprazlamalarla daha net bilgiler haline gelecektir.

Daha anlaşılan bir listelemeyi aşağıda bulabilirsiniz.

RENK VARYETELERİ:

MAVİLER: Turquoise , Steel Blue, Royal blue

• Dominant

Turquoise x Turquoise=Turquoise
Turkuaz x Steel=Royal
Turquoise x Royal=Turquoise / Royal
Steel x Steel=Steel
Steel x Royal=Steel / Royal
Royal x Royal=Royal / Steel / Turquoise

SİYAH betalar: Melano, Super, Orchid, Lace

• Çekinik
  Melano x Melano eşleşmesinden çıkan dişiler çoğu zaman kısırdır. Eğer mavi genetikli bir ebeveyne sahiplerse dişiler kısır olmayacaktır.

Siyah x Mavi=Mavi (siyah genotipli)
Siyah x Mavi (siyah genotipli)=%50 mavi (siyah genotipli) ve %50 siyah
Siyah x Siyah=Siyah (eğer melano ise dişiler kısır)

CAMBODIAN Beta balıkları:

• Çekinik
  Üreticiler genellikle cambodian ları açık renk pul hatlarına sahip yavrular elde etmek için kullanır. Özellikle kırmızılarda siyah pul hatları kaliteyi düşüren bir etken olarak görürüz.

Cambodian x Kırmızı=Kırmızı (cambodian genetikli)
Cambodian x Kırmızı (cambodian genetikli)=%50 kırmızı (cambodian genetikli) ve %50 cambodian
Cambodian x Cambodian=Cambodian

KIRMIZI betalar: Red, Extended red , Super red

• Dominant
  Extended red bettalarda kırmızı pigment daha yoğundur ve genetik olarak klasik kırmızıdan daha baskındır. Super red ise mavi iridescent pulların olmadığı, yüksek kırmızı pigmentasyonu görülen kırmızılardır.

Kırmızı x Kırmızı=Kırmızı
Kırmızı x Siyah=Kırmızı ( Siyah genotipli)
Kırmızı x Mavi=(iki gen de baskın olduğundan) Kırmızı -Mavi multicolor
Extended red x Klasik Kırmızı=Extended Red

SARI VE TURUNCULAR:

Kırmızı renk pigmentinin mutasyona uğramış ve NR geni tarafından manipüle edilmiştir. NR geninin yoğunluğuna göre kırmızıdan turuncu ve sarıya doğru bir skalaya sahiptir. Butterfly vari bir görünüme yol açar.

Sarı x Sarı=Sarı / Kırmızı / Turuncu
Sarı x Kırmızı=Kırmızı
Sarı x Turuncu=Kırmızı / Turuncu

OPAQUE , PASTEL VE CELLOPHANE

Opak, beyaz bettada C bl Si Nr Op genleri ile oluşur.
C: Cambodian. hayvanın koyu renk pigmentinden yoksun olmasını sağlar.
Bl: Steel blue pigmenti hayvanın gümüşi bir ışıltıya sahip olmasını sağlar.
Si: Iridocyte pigmentini sağlar.
Nr: Non-red geni kırmızı pigmentin oluşmasını engeller.
Op: Opak. Hayvanın karakteristik “toz beyaz” renge sahip olmasını sağlar.

Pastel, beyaz bettada C Bl Si Nr genleri ile oluşur.
C: Cambodian. hayvanın koyu renk pigmentinden yoksun olmasını sağlar.
Bl: Steel blue pigmenti hayvanın gümüşi bir ışıltıya sahip olmasını sağlar.
Si: Iridocyte pigmentini sağlar.
Nr: Non-red geni kırmızı pigmentin oluşmasını engeller.
Opak geninin yokluğu canlının çoğunlukla mavi, yanardöner bir tona sahip olmasını sağlar.

Cellophane bettada hiç Iridocyte pigmenti yada Op geni bulamayız. Bunun sonucu canlıda herhangi bir renk pigmenti göremeyiz. Canlının pul rengi derisi ile aynı renk iken yüzgeçler ve kuyruk şeffaftır. Bu canlı kesinlikle albino değildir.

COPPERLAR:

• Çekinik
  İlk Copper bettalar, F0 Betta imbellislerin, esaret altında üretilen “evcil” Betta Splandesler ile meleznemesi ile elde edilmiştir. Zorlu ve uzun süren seçici üretim ile günümüz Copper varyetesi elde edilmiştir, Copper lara Mask geni kazandırılan balıklardır.

Copper x Copper=Copper
Copper x Metalik dışında bir varyete=Metalik renk (steel blue, turquoise, beyaz, gümüş gibi )

Kelebek beta balıkları:

• Dominant ancak kestirilemez

Butterfly x Butterfyl=Butterfly
Butterfly x Butterfly dışında bir varyete=Butterfly

MARBLE LAR:

• Dominant ancak kestirilemez
  Marble x Marble=Marble
  Marble x Marble dışında bir varyete=Marble

Marble ve Butterfly betta üretmek, kura çekmek gibidir. Desen hiçbir zaman birbirinin aynısı olmaz ve balıktan balığa değişiklik gösterir.

DRAGONLAR:
İlk Dragon bettalar , F0 Betta imbellislerin, esaret altında üretilen “evcil” Betta Splandesler ile meleznemesi ile elde edilmiştir. Ejderha zırhını andıran pulları oldukça yanardönerlidir. Pulların oluşumu yavrularda çok erken oluşup, belirginleşse de, gelişimlerini tamamlamaları normal bettalardan daha uzun sürer.

Dragon x Dragon=Dragon
Dragon x Dragon dışında bir varyete= Metalik renk (steel blue, turquoise, beyaz, gümüş gibi )

Listedeki İsimler resimlerdeki balıkları üreten olan dünya çapında üreticilerdir.         

1. Betta onli
2. Betta bunnies
3. Betta by Jim Sonnier
4. Artesian Bettas
5. Sarawut Angkunanuwat (Siamimbellis)
6. Teeruch Poparnich (Xmanbettas)
7. Thomas Nguyen
8. Victoria Parnell (Bettysplendens)
9. Lapheng Xiong (Topbettas)
10. Myron Tay
11. Marianne Lewis (BCbetta)
12. Jude Als (Unkle Junkin Champion Bloodlines)
       
13. Xavier Tan
14. Marcel van den Bossche (Magicbetta)
15. Suporn Khumhom (Bluebetta)
16. Chok Pengdit (Suthasine betta)
17. Jeff Wilson
18. Peter Goettner
19. Mark Ibara
20. Markus Gutzeit and Rajiv Massilamoni
21. Atison Phumchoosri (Atisonbetta)
22. Dong
23. Interbettas
24. Black_knight
Source: Betta Territory

Kaynak:

www.bettaterritory.nl 
Çeviri https://capaculsbetta.wixsite.com/betta/renk-genetik
Joep van Esch   6/29/2004
http://bettagenetik.blogspot.com/2010/06/betta-genetigi-ve-turlerin-ayrlmas.html?m=1

Çeviri: Kenan Erayman
Yeniden Derleyen: Kerim Gülmez

Beta kuyruk tipleri hakkında bilgi için tıklayın

Böylelikle de beta balığı renk özellikleri yazımızı bitirmiş olduk