Beta Balığı Renkleri ve Renk Genetik Tanımları

Beta balığı renkleri yani renk yapısı hücrelerinde farklı renk pigmentlerinin oluşmasına bağlıdır. Bu renk pigmentleri deri altında 4 katman oluşturacak şekilde yer almaktadır. Ve bu ana katmanlar bize beta balığı renkleri hakkında gözle görülür bilgiler vermektedir.
Yanardöner tabaka (en üstte) (mavi ve yeşil )
Kırmızı renk hücrelerinden oluşan tabaka
Siyah renk hücrelerinden oluşan tabaka.
En altta yer alan ve çoğu zaman renk tartışmalarından gözden kaçırılan sarı hücrelerden oluşan tabaka.

Vahşi beta’da, evcil beta balığı renkleri tablosu biraz farklı

Not: Vahşi betada siyah katmanla ile kırmızı katman yer değiştirmiş ancak sarı yine en alt tabaka olarak yer almıştır. Bu da demek oluyor ki vahşi beta doğada gizlenmek siyah katmanı kırmızı ve sarının üzerine almış ancak evcilleşmeyle birlikte bu tabaka tekrar yer değiştirmiş. Yani splendens türlerinde durum yukarıdaki tabloda görüldüğü gibi siyah 3.sırada. Burada çevresel koşulların genetik değişimleri nasıl etkilediğini tekrar görmüş olduk.

Renk konusu aslında belirli bir tekniğe sahip

Yani beta’daki renk konusunu aslında şöyle düşünebiliriz. Örneğin tek renk betalardan ilerleyelim. Düz kırmızı bir beta balığı gördüğümüzde şu yorumu yapabiliriz. Bu balıkta değişime uğramış bir gen sonucu kırmızı katman tüm diğer renk katmanlarından daha fazla yer kaplamıştır. Bunu bir pasta olarak düşünün. Pasta da kırmızı alan diğer tüm renkleri mutasyona uğrayan bir gen sonucu kaplıyor.

Yukarıda hazırladığım grafikte gördüğünüz gibi 4 farklı katmandan oluşan beta balığının renk genetiğinde kırmızı pigmentleri kontrol eden gen uğradığı değişim sonucunda bir anda tüm katmanların üzerine kaplayabiliyor.

Peki diğer son yıllarda popüler olan bakır, metalik, dragon gibi kalın katmanlarla oluşan beta balığı renkleri nasıl oluyor da meydana çıkıyor ?

Bu varyeteler de Betta Imbelis ve Betta Mahachai gibi yabani betalarla beta splendens arasında yapılan çaprazlamalar sonucunda splendensde var oluyor.

• 

• 

Kısaca bu alana kadar sanıyorum ki beta balığı renk genetiği hakkında biraz bilgi edindik. Artık hangi renklerle hangi rengi eşleştirirsem nasıl renk çıkar sorularına cevaplar bulabileceğimiz bölüme geçiyoruz.

Beta balığı renk genetik şemaları

Turkuvaz beta genetik tablolarda BIBI simgesi ile;
Çelik Mavi yani steelblue beta balığı genetik tabloda bIbI simgesi ile;
Kraliyet mavi genetik tabloda BIbI simgesi ile tanımlanır.

Turkuvaz ve çelik birbirlerine baskınlık göstermez. Bu renklerin aynı balıkta harmanlandığında ortaya kraliyet mavisi rengi çıkar. Yani bir turkuvaz beta ile çelik mavi beta eşleşmesi sonucu masmavi bir kraliyet mavisi beta elde ederiz. Bu tipte oluşan genetik miras ile oluşan yeni tip baskın gene kapsayıcı baskınlık denir.

Aşağıdaki tablo da erkek ve dişi yeşil veya mavi betaların eşleşme sonuçları verilmiştir.

Eşleştirmeler
Erkek Betta	Dişi Betta	Yavrular
Green	Green	100% Green
Green	Royal Blue	50% Green, 50% Royal Blue
Steel Blue	Steel Blue	100% Steel Blue
Steel Blue	Royal Blue	50% Steel Blue, 50% Royal Blue
Steel Blue	Green	100% Royal Blue
Royal Blue	Royal Blue	25% Green, 50%Royal Blue, 25% Steel Blue

Betalarda Mavisizlik Geni – Mavi renk vermeyen beta var mı ?

Günümüze kadar hiç bir genetik örnek mavinin betalar üzerinde tamamen olmadığına dair örnek olarak gelmemiştir. Renk tablolarında tanımlanan normal yanardöner ve çelik mavi gibi renkler mutlaka az da olsa yavruların bir kaçında kendisini göstermiş.

Cambodian (Kamboçyalı)Beta :

Kamboçya geni, siyah katmandaki siyah renk pigmentlerinin kaybolmasına neden olur. Yani bir çeşit siyah kaybıdır. Bu genotipteki balıkların temel özelliği, vücut renginin kuyruk ve yüzgeçlere göre daha açık renkte olması veya renksiz şeffaf olmasıdır. Betalarda Kamboçyalılık çekinik bir özelliktir. Baskın değildir.

Opakla beta balığı renkleri listesine devam edelim

Opak/Pastel Geni:

Opak betalarda siyah renk pigmenti düşüktür. Bu açık ve parlak rengi sağlayan gen normal siyah gene göre çekiniktir. Pastel, opak, ve sarı renklerin oluşumu bu genle ilgilidir.

Ama bu gen siyah, mavi ve kırmızı betalarda da yer alabilir. Opak çelik betalar gümüş rengine yakın bir renk verir. Opak kırmızı yada pastel kırmızı bildiğimiz kiraz kırmızıya göre daha açık daha dikkat çeker.. Siyah betada opaklık etkisi yıkanmış ve donuk bir görünüme sebep olur.

Opak betalar Dr. Gene Lucas tarafından geliştirilmiştir. Gerçek opak betalardan sanki üzerilerinde ince bir toz tabakası sürülmüş etkisi vardır. Opak kendi başına bir renk değildir. Opak (Op) geni için karmaşık bir baskınlığı vardır. Bir betanın opak olması için mutlaka beyaz olması şart değildir. Çelik mavi, turkuaz ve koyu mavi opak betalar olabilir.

Bir opak beyazı oluşturan genetik C bl Si Nr Op ile gösterilir. Bunun anlamı:
C Kamboçyalı geni gövdede koyu renk pigmentlerin eksikliğini sağlayan gendir.
bl çelik mavi geni opak betada metalik parlamalar ile kendini gösterir.
Si dağılımlı yanardönerlik mavinin balığın tüm gövdesinde gözükmesini sağlar.
Nr Kırmızı yokluğu geni, balıkta kırmızıya olmamasının sebebidir.
Op geni balığa toz şekere bulanmış gibi puslu bir görüntü verir.

Opak betalarla ilgili bir not

Not: Opakın marble geninin bir sonucu olarak ortaya çıkması da mümkündür diyebiliriz. Tabi ki bunun için çelik yanardönerlik ve opak faktörünün de işin içinde olması gerekir. IBC değerlendirme standartları bu balığı şöyle tanımlıyor. Kırmızı yokluğu olan açık vücut renkli pastelle benzerlik gösteren bir balıktır. Ancak yoğun süt rengi görünümü ve bu balığa donukluk veren guanin yatakları vardır. Bu yataklar baş ve göz çevresinde yoğun olarak bulunur ve yaşlandıkça yoğunluğu artmaya devam eder.

Her siyah beta siyah beta yavruları vermez

Melano Geni: Melano Betalar – Siyah Betalar

Doğada siyah betaların üzeri çoğunlukla yanar döner renklerle kaplanmıştır. Kuyruk yüzgeci ve karın bölgelerinin dışındaki birçok siyah pigment, balığın her yerine dağılmıştır. Bu dağılım orta yoğunluktadır ama diğer üzerini kaplayan yanar döner renklerin oluşundan siyahın dağılış şekli belli değildir.

Siyah betalar genelde melano olarak adlandırılır. Yine bir gen değişmiş ve siyah pigment tabakasını diğer tabakalardan daha fazla hale getirerek hepsinin üzerini kapsamıştır. Ancak melano yani genetiği tamaman siyah bir beta ile normal bir siyah beta çiftleşmesinden doğan yavruların hepsi multi color yani çok renki balıklar olur. Ancak yavrularda yine melano geni çekinik şekilde görülür. Çekinik karakteristikleri sadece her iki ebeveyn mutant geni kendi yavrularına geçirirse görülebilir.

Bazı eşleştirme sonuçları aşağıda sunulmaktadır.

Siyah (Melanistik) Geni için Eşleşmeler
Erkek Betta	Dişi Betta	Yavrular
Siyah	Kırmızı	100% Multicolor(Siyah Genetikli)
Siyah	Multicolor(Siyah Genetikli)	50% Siyah, 50% Multicolor(Siyah Genetikli)
Siyah	Siyah	Siyah Dişiler KISIR!
Multicolor(Siyah Genetikli)	Mavi	100% Multicolor(50% Siyah Genetikli)
Multicolor(Siyah Genetikli)	Multicolor(Siyah Genetikli)	25% Siyah, 75% Multicolor(67% Siyah Genetikli)

Genelde melano dişileri kısırdır. Bu yüzden yanar dönerlik özelliği az olan çelik mavi dişi betalar melano üretiminde tercih edilir. Böyle bir üretimden önce melano genli balık üretilir.(Mn) F1’ler. Bu ilk nesil kendi arasında tekrar üretime alınırsa yavrulardan melano elde edilebilir. Bu tip bir üretimden elde edilen melano betalarda genelde yanardöner özellikler görülebilir.

Siyah Dantela (Black Lace) ve Siyah Orkide: .

Beta balığı renkleri listesinden harika bir balık daha.Siyah orkide.

Siyah orkide  betalar nadiren siyah melanonun renk derinliğini yakalayabilcek kadar koyu renkli olurlar. Koyu siyah renk üzerine özellikle kuyruk ve yüzgeçlerde mümkün olan en fazla yanardönerlik sağlamakla bu balıkların kıymeti arttırılmış olur.

Bu balıklar siyah olarak değil fakat koyu çift renkli balıklar olarak kabul edilirler. Aslında var olan çoğu siyah orkide marble balıklar arasından çıkmaktadır. İlk olarak siyah orkidenin görülmesi ise yabani betaların non-red (kırmızı yokluğu) geni göstermesi ile ortaya çıktığı söylenmektedir.

Siyah orkide betalar nadiren siyah melano betaların renk derinliğini yakalayabilecek kadar koyu renkli olurlar. Koyu siyah üzerine özellikle kuyruk ve yüzgeçlerde mümkün olan en fazla yanardönerlik sağlanırsa bu balıklar daha da değerli hale gelir. Bu balıklar siyah olarak değil fakat iki farklı koyu renkli balıklar olarak kabul edilirler. Aslında var olan çoğu siyah orkide marble betalar arasından çıkmaktadır. İlk olarak siyah orkidenin görülmesi ise yabani betaların non-red (kırmızı yokluğu) geni göstermesi ile ortaya çıktığı söylenmektedir.

Siyah orkideler, adı gibi beta balığı renkleri listesinde çok özel yerdedir.

iyah dantelalara bu ismin verilmesi ise kuyruk ve yüzgeç uçlarının daha şeffaf selopan özellik göstererek kuyruğu bir dantel gibi göstermesinden ileri gelmektedir.  Özellikle amatör hobicilerin black lace balıklar üretmek için black melano butterflyların kullanma konusunda dikkatli olmaları gerekir. Zira melanolar vücutlarında koyu siyah çoğu zaman mavi ışıltılara (üretimden çelik mavi dişiler kullanılıyor) sahip bir renk ve melano gen taşırlar. Melanoda olduğu gibi siyah orkide ve danteladaki normal mat siyahlar karşısında çekinik özellik gösterir. Ve melano betaların aksine bu balıkların dişileri üretken olurlar.

Beta balığı renkleri genetik listesine full red betayla devam edelim

Yoğun Kırmızı (Extenden Red)

Bu tip betalara full red beta denir. Çünkü bu balıklarda kırmızı pigment en yoğun şekilde tüm vücudu kaplamıştır. Kırmızı renk yanardönerlik sağlayan gen tablosundaki Si geninde olduğu gibi, yüzgeçler ve kuyruk dahil tüm vücudu kaplar. Yoğun kırmızı (Er) mutasyon, normal kırmızı gen üzerinde baskındır.

İdeal yoğun kırmızı betalar hiçbir mavi yanardönerlik yada siyah ton gölge taşımamalıdır. Bu nedenle bir çok üretici üzerinde yanardöner şeritlerin yer almadığı süper kırmızı betalar üretmek için üretime devam ederler. Ancak daha sonraki nesillerde veya bazı yavrularda bu hatlar kendiliğinden geri gelmektedir çünkü mavi yanardönerliği ortadan kaldırmak epey zordur. Ama üreticiler halen mükemmel kırmızı arayışlarına devam ederler. Farklı kırmızılarla, Kamboçyalılarla, mat kırmızılarla, turuncu ve kırmızı yokluğu gösteren betalarla çaprazlamalar yapmayı denerler. Not: Çoğu zaman kamboçya, turuncu ve sarı betalar ile yapılan çaprazlamalar çok fazla yoğun kırmızı yavru vermez.

Extended Red Betta için Eşleştirmeler
Erkek Betta	Dişi Betta	Yavrular
extended Red	Multicolor	100% extended Red
extended Red	extended Red	100% extended Red

Sarı’da beta balığı renkleri arasında en can alıcı renklerden biri.

Kırmızı Yokluğu (Non-Red)
Sarı ve Turuncu:

Sarının, bir genin kırmızıyı yok etmesi sonucu kırmızı yokluğundan kaynaklandığına inanılmaktadır. Kırmızı yokluğu geni (nr), doğal kırmızıya karşı baskındır. Kırmızı yokluğu geninin nr1-sarı ve nr2 turuncu olarak 2 çeşidi vardır.

Betacılığın dedesi Dr.Gene Lucas sarının oluşumunda kontrol eden bir geni kabul etmiyor. Yani sarıya bir gen sebep olur fikrini kabul etmiyor. Lucas, kırmızı yokluğunda sarının ortaya çıktığını söylüyor.

Erkek Betta	Dişi Betta	Yavrular
non-Red(Yellow)	Multicolor(normal Red)	100% Multicolor(non-Red Genetikli)
non-Red(Yellow)	Multicolor(non-Red Genetikli)	50% Multicolor(non-Red Genetikli), 50% non-Red(Yellow)
Multicolor(non-Red Genetikli)	Multicolor(non-Red Genetikli)	75% Multicolor(67% non-Red Genetikli), 25% non-Red(Yellow)
non-Red(Yellow)	extended Red	100% extended Red(non-Red Genetikli)
non-Red(Yellow)	non-Red(Yellow)	100% non-Red(Yellow)

Kırmızı yokluğundan meydana gelen sarı genel rengi olan balıkların özellikleri şunlardır.

1. Hafif sarı
2. Yoğun sarı
3. Ananas sarısı (pineapple) :Bu betalar aslında kırmızı yokluğu fenotipi göstermiş yoğun kırmızı genetikli balıklardır. Ananaslar temiz bir sarı renk vermezler çünkü onların gövdelerinde siyah bir dağılım vardır ki bu yüzden sarı altı siyah ananas görüntüsüne benzer ve bu adı almıştır.

Turuncu betalar :

Turuncu betalar, nr2 gen sarı ve kırmızının birbirlerinde fazla ya da az oluşuyla meydana gelmektedir. İçinde biraz da siyahın etkisiyle parlak ve daha net bir turuncu bir beta üretmeye çalışınır.  Turuncu rengi sabitlemek zordur. Sürekli turuncu x turuncu üretiminden birkaç nesil sonra renkleri soluk balıklar gelmeye başlar. Üreticiler bunun önüne geçmek aralarda üretimlere siyah balıklar katarak renk yoğunluğunu korumaya çalışırlar.

Kelebek( Butterfly) Betalar:

Bu özellik bazen kuyrukta dış ve iç olarak 2 renk bazende dışta şeffaflık olarak görülebilir. İdeal olanı desenin tam kuyruğun ortasında başlaması ve iç-dış kenarların genişliklerinin birbirine eşit olmasıdır.

Kelebek betaya neden olan gen varigated fins Vf (alacalı yüzgeç) olarak adlandırılan bir gendir. Normalde baskın olan bu gen bazen balık ve üretim tarzına göre değişkenlik gösterebilir..

( Burada benim yorumumda şu olacak; Şu an elimde olan halfmoon neslinin büyük babaları mavi bir kelebekti. İlk batın yavrularında 1 tane kendine biraz benzer bir kelebek yavru verdi. Daha sonraki 2 batın üretimde ise araya başka kırmızı bir erkeğin girmesiyle kelebek geni net olarak değil de ara ara bazı balıklarda biraz net bazı balıklarda ise parça parça veya soluk şekilde kendini göstermeye başladı. Ancak şunu diyebilirim; kelebek geni etkisini 3 nesildir görüyorum. Kurtulmayı bekliyorum.

Ancak bazı görüşlerde şöyle; çok renkli kuyruk versiyonu baskındır. Yani karışık desenler görebiliriz. Bir üretimde ancak 1-2 adet ideal özellikler butterfly beta çıkabilir. Nizami kurallarda bir butterfly beta nesli yetiştirmek bir beta üreticisi için önemli bir başarıdır.

Marble (Mermer) Beta:

Marble betalar 1970 yılında Hindistan’da ceza evinde tutuklu bulunan Orville Gulley tarafından üretildi. Burada rehabilitasyon amaçlı Orville fıstık ezmesi kavanozlarında beta ürettiriliyordu. Daha sonraki yıllarda Orville hikayesini anlatırken asıl amacının siyah kelebek üretmek olduğunu bu sırada siyah-beyaz marble betaya ulaştığını anlatmıştır. Daha sonra Walt Maurus ve başka Amerikalı beta üreticileri marble beta üretimin gelişmesi için işbirliği yaptılar ve ABD’de marble beta üretimi yaygınlaştı. Orijinal marble beta siyah beyazdı ancak bugün hemen hemen her renk marble beta üretilebilmektedir.

Genç marble betalarda renkler haftadan haftaya yer değiştirir. Ama beta yetişkin olduğunda (1 yaşına kadar )desenlerin yeri sabitlenir. Marble gen baskın olmasına karşın son derece değişken özellikler göstermektedir. Eğer bir beta üreticisi saf bir renk kanı üzerinden üretim yapacaksa ve bu üretime araya bir marble geni dahil ederse uzun süre marble geninden kurtulması çok zor olur.

Beta balığı renkleri arasında mustard gass’da her zaman öne çıkar

Mustard Gass(Hardal Gazı):

Mustard betalar Jude Als (Unkle Junkin) tarafından üretilmiştir.. Orijinal mustard betaların net şekilde mavi/yeşil gövdesi ve sarı yüzgeçleri vardır. Başta Jude Als bu mustard gass yani hardal gazı isimini uygun görmüştür. Bu balıkların renk ve desenleri dağılımları her balıkta değişiklik gösterir.

Pastel Beta:

Kalın beyaz toz görünümü sağlayan gen opak ve pastelin ayırt edici özelliğidir. Bu özellik en kolay balığa başının üzerinden ve baş çevresinden etki ederek görülebilir.
Pasteli oluşturan genetik C Bl Si Nr olarak kodlanmaktadır.
C Kamboçya geni vücut renginin soluk olmasını, vücut renk yokluğunu saplar,
Bl çelik mavi gen vücudun mavi ışıltılar yaymasını,
Si Dağılımlı yanardönerlik geni çelik mavinin balığın tüm vücuduna yayılmasını;
Nr kırmızı yokluğu geni ise kırmızı pigmenlerin olmadığını,
Op Opak gen az miktarda bulunduğunda balığın seffaf görünümünde bir sorun olmaz yoğun olarak bulunması halinde balık opak olarak sınıflandırılır.

Opak betalarla ilgili notunuz var

 Not: Gerçek opaklar da aslında birer pasteldir. Aradaki fark opaklardaki toz beyaz kaplama pastelde daha hafif dozda kendini gösterir. Aslında ikisi tür de yanar döner metalik renklerin bir uzantısından öte değildir çünkü özünde mavi turkuvaz ve çelik kökenlidirler. Pasteli ve opağı koyu yanardönerlerden ayıran genler kamboçyalı ve kırmızı yokluğu genlerinin balığa kattığı solgunluk etkisidir. Pastel balıklarda soluk parlak vücut rengini veren Kamboçyalı geni homozigottur.  En saf pastellerde bile hafif bir yanardönerlik sağlaması için opaklık bulunur. Opak faktörü olmaksızın, koyu renk yokluğu (siyah ve kırmızı) taşıyan pasteller saydam olacaktır.

Bakır ve Maske(Copper ve Mask):

Seçici üretim sonucunda, Asyalı üreticiler önce uzun kuyruklu imbelisler daha sonra daha kalın ve yoğun bakır ve sadece başı kapsayan maske özelliği yerine daha az yer tutan bir maske biçimi üretmeyi başardı. Tipik bakır/metalik parlaklık kristalsi bir tabakaya sebep olur. Klasik mavi-yeşil renk pigment hücreleri(iridoforlar) hep aynı boyut ve şekildedir. Oysa bakır renge sebep olan iridoforlar farklı boylarda ve renklerde olabilir. Bu özellik balığın kristalize yüzeyini oluşturmaktadır ki bu özellik balık hareket ettikçe ortaya çıkan renk değişiklileri ve ışık kırılmalarını ortaya çıkarır.

Bakır renkleri beta balığı renkleri kategorisinde çok farklı yerde

• 

• 

• 

• 

Bakır ve maske özelliklerinin devirli ve kısmi bir baskınlık özelliği vardır. Mesela bakır bir betayla normal mavi bir balığın F1’i metalik mavi olur ardından yapılan F2 üretiminde tekrar bakıra dönülebilir. Maske karakteri içinde bu durum aynıdır diyebiliriz. Mask özelliği hem anadan hem babadan gelen tam maske (homozigot) bir beta, tek ebeveynden mask genli bir betayla çiftleştirildiğinde yavruların heterozigot olma ihtimali vardır.

Bu durumda çıkan yavrular kısmi mask yada hiç maske özelliği göstermeyen balıklar çıkabilir. Bu yavruların yavrularında ise daha fazla maske hatta ful mask olanlar çıkacaktır. Tabi burada gen seçimi en önemli faktördür. Betaya yeni gelen bu iki özellik üreticiler için birçok yeni deneyimi olası kıldı. Zira bu özellikler her türlü renk ile kombine edilebilir ve bu sayede çok farklı görünümde balıklar elde edebiliriz.

Ejderha(Dragon) Beta:

Betacılıkta ilk ejder balıklar kendini, metalik mutasyon üretimler olduktan birkaç yıl sonra gösterdi. Balığın gövdesi üzerini kaplayan normal betaya göre kalın bir yanardöner tabaka dragonların karakteristik özelliği oldu. Bu özelliğin tamamen nereden geldiği net değil ancak yabani bakır türleriyle evcil türler arası yapılan çaprazlamalarla ortaya çıkabilir yorumu yapılabilir. Metalik ile dragon arasındaki temel fark genç balıkların renklenmesi sürecinde ortaya çıkmaktadır.

Metaliklerde kesin renklenme 2 ay gibi erken bir zamanda kendisini gösterir. Ama dragonlarda yanardöner tabaka balık olgunlaştıkça gitgide daha kalın olur. Dragon hakkındaki genetik bilgiler zaman içerisinde bu balıklarla yapılacak farklı çaprazlamalarla daha net bilgiler haline gelecektir.

• 

• 

• 

Daha anlaşılır bir listelemeyi aşağıda bulabilirsiniz.

RENK VARYETELERİ:

MAVİLER: Turquoise , Steel Blue, Royal blue

• Dominant

Turquoise x Turquoise=Turquoise
Turquoise x Steel=Royal
Turquoise x Royal=Turquoise / Royal
Steel x Steel=Steel
Steel x Royal=Steel / Royal
Royal x Royal=Royal / Steel / Turquoise

SİYAHLAR: Melano, Super, Orchid, Lace

• Çekinik
  Melano x Melano eşleşmesinden çıkan dişiler çoğu zaman kısırdır. Eğer mavi genetikli bir ebeveyne sahiplerse dişiler kısır olmayacaktır.

Siyah x Mavi=Mavi (siyah genotipli)
Siyah x Mavi (siyah genotipli)=%50 mavi (siyah genotipli) ve %50 siyah
Siyah x Siyah=Siyah (eğer melano ise dişiler kısır)

CAMBODIANLAR:

• Çekinik
  Üreticiler genellikle cambodian ları açık renk pul hatlarına sahip yavrular elde etmek için kullanılır. Özellikle kırmızılarda siyah pul hatları kaliteyi düşüren bir etken olarak görülür.

Cambodian x Kırmızı=Kırmızı (cambodian genetikli)
Cambodian x Kırmızı (cambodian genetikli)=%50 kırmızı (cambodian genetikli) ve %50 cambodian
Cambodian x Cambodian=Cambodian

KIRMIZILAR: Red, Extended red , Super red

• Dominant
  Extended red bettalarda kırmızı pigment daha yoğundur ve genetik olarak klasik kırmızıdan daha baskındır. Super red ise mavi iridescent pulların olmadığı, yüksek kırmızı pigmentasyonu görülen kırmızılardır.

Kırmızı x Kırmızı=Kırmızı
Kırmızı x Siyah=Kırmızı ( Siyah genotipli)
Kırmızı x Mavi=(iki gen de baskın olduğundan) Kırmızı -Mavi multicolor
Extended red x Klasik Kırmızı=Extended Red

SARI VE TURUNCULAR:
Kırmızı renk pigmentinin mutasyona uğramış ve NR geni tarafından manipüle edilmiş halidir. NR geninin yoğunluğuna göre kırmızıdan turuncu ve sarıya doğru bir skalaya sahip olabilir, butterfly vari bir görünüme yol açabilir.

Sarı x Sarı=Sarı / Kırmızı / Turuncu
Sarı x Kırmızı=Kırmızı
Sarı x Turuncu=Kırmızı / Turuncu

OPAQUE , PASTEL VE CELLOPHANE

Opak, beyaz bettada C bl Si Nr Op genleri ile oluşur.
C: Cambodian. hayvanın koyu renk pigmentinden yoksun olmasını sağlar.
Bl: Steel blue pigmenti hayvanın gümüşi bir ışıltıya sahip olmasını sağlar.
Si: Iridocyte pigmentini sağlar.
Nr: Non-red geni kırmızı pigmentin oluşmasını engeller.
Op: Opak. Hayvanın karakteristik “toz beyaz” renge sahip olmasını sağlar.

Pastel, beyaz bettada C Bl Si Nr genleri ile oluşur.
C: Cambodian. hayvanın koyu renk pigmentinden yoksun olmasını sağlar.
Bl: Steel blue pigmenti hayvanın gümüşi bir ışıltıya sahip olmasını sağlar.
Si: Iridocyte pigmentini sağlar.
Nr: Non-red geni kırmızı pigmentin oluşmasını engeller.
Opak geninin yokluğu canlının çoğunlukla mavi, yanardöner bir tona sahip olmasını sağlar.

Cellophane bettada hiç Iridocyte pigmenti yada Op geni bulunmaz. Bunun sonucu canlıda herhangi bir renk pigmenti görülmez. Canlının pul rengi derisi ile aynı renk iken yüzgeçler ve kuyruk şeffaftır. Bu canlı kesinlikle albino değildir.

COPPERLAR:

• Çekinik
  İlk Copper bettalar, F0 Betta imbellislerin, esaret altında üretilmiş “evcil” Betta Splandesler ile meleznemesi ile elde edilmiştir. Zorlu ve uzun süren seçici üretim ile günümüz Copper varyetesi elde edilmiş, Copper lara Mask geni kazandırılmıştır.

Copper x Copper=Copper
Copper x Metalik dışında bir varyete=Metalik renk (steel blue, turquoise, beyaz, gümüş gibi )

BUTTERFLY LAR:

• Dominant ancak kestirilemez

Butterfly x Butterfyl=Butterfly
Butterfly x Butterfly dışında bir varyete=Butterfly

MARBLE LAR:

• Dominant ancak kestirilemez
  Marble x Marble=Marble
  Marble x Marble dışında bir varyete=Marble

Marble ve Butterfly betta üretmek, kura çekmek gibidir. Desen hiçbir zaman birbirinin aynısı olmaz ve balıktan balığa değişiklik gösterir.

DRAGONLAR:
İlk Dragon bettalar , F0 Betta imbellislerin, esaret altında üretilmiş “evcil” Betta Splandesler ile meleznemesi ile elde edilmiştir. Ejderha zırhını andıran pulları oldukça yanardönerlidir. Pulların oluşumu yavrularda çok erken oluşup, belirginleşse de, gelişimlerini tamamlamaları normal bettalardan daha uzun sürer.

Dragon x Dragon=Dragon
Dragon x Dragon dışında bir varyete= Metalik renk (steel blue, turquoise, beyaz, gümüş gibi )

Listedeki İsimler resimlerdeki balıkları üreten olan dünya çapında üreticilerdir.         

1. Betta onli
2. Betta bunnies
3. Betta by Jim Sonnier
4. Artesian Bettas
5. Sarawut Angkunanuwat (Siamimbellis)
6. Teeruch Poparnich (Xmanbettas)
7. Thomas Nguyen
8. Victoria Parnell (Bettysplendens)
9. Lapheng Xiong (Topbettas)
10. Myron Tay
11. Marianne Lewis (BCbetta)
12. Jude Als (Unkle Junkin Champion Bloodlines)
       
13. Xavier Tan
14. Marcel van den Bossche (Magicbetta)
15. Suporn Khumhom (Bluebetta)
16. Chok Pengdit (Suthasine betta)
17. Jeff Wilson
18. Peter Goettner
19. Mark Ibara
20. Markus Gutzeit and Rajiv Massilamoni
21. Atison Phumchoosri (Atisonbetta)
22. Dong
23. Interbettas
24. Black_knight
Source: Betta Territory

Kaynak:

www.bettaterritory.nl 
Çeviri https://capaculsbetta.wixsite.com/betta/renk-genetik
Joep van Esch   6/29/2004
http://bettagenetik.blogspot.com/2010/06/betta-genetigi-ve-turlerin-ayrlmas.html?m=1

Çeviri: Kenan Erayman
Yeniden Derleme: Kerim Gülmez

Beta kuyruk tipleri hakkında bilgi için tıklayın

Böylelikle de beta balığı renkleri makalemizi bitirmiş olduk